Çeşitlilik
Çeşitlilik bireysel ve örgütsel özellikleri, değerleri, inançları, deneyimleri, geçmişleri, tercihleri ve davranışları içeren farklılıkların ve benzerliklerin ortak karışımıdır.
Kapsayıcılık
Kapsayıcılık ise tüm bireylerin adil ve saygılı davranıldığı, fırsatlara ve kaynaklara eşit erişime sahip olduğu ve kuruluşun başarısına katkıda bulunabilecekleri çalışma ortamının gerçekleştirilmesidir.
İnsanlar Çeşitlilik ve Kapsayıcılığı sağlayabilen şirketlerde kendilerini psikolojik olarak güvende hisseder, uyum sağlamak amacıyla kimliğini gizlemez, fikirlerini korkmadan ve çekinmeden ifade edebilir. Kapsayıcı kültürlerde yargılanmadan, dışarıda bırakılmadan, saygısızlıkla karşılaşmadan ya da sahte bir uyum göstermek zorunda kalmadan herkes kendisi olabilir. Başka birisiymiş gibi davranmak ya da kendini gizlemek için efor harcamasına gerek yoktur. O tüm özellikleriyle çok değerlidir. Bu değerin görüldüğü, doğru yerdedir.
Kimse kimliğine, seçimlerine, değerlerine, emeğine saygı gösterilmeyen bir ortama, zorunda kalmadıkça katılmak istemez. Dolayısıyla Çeşitlilik ve Kapsayıcılık işveren markasına da çekicilik katar. Örneğin kadın çalışanların tercih ettiği bir şirket olunmasına, sadece belli üniversitelerden mezun, benzer özelliklere sahip kişilere ulaşmak yerine yetenek havuzunun büyümesine olanak tanır. ‘‘Biz büyük bir aileyiz’’ veya ‘‘Kadınlara çok değer veriririz’’ gibi sözlerin içinin dolmasını sağlar. Eğer öyleyse eşit işe eşit maaş veriyor musunuz? Kadın liderlerin gelişimini destekliyor musunuz? İşe alım ve terfilerde fırsat eşitliği sunuyor musunuz? Sektörünüze kadınların katılımı için programlar yürütüyor musunuz vb. soruların cevabını verir. Tüm çalışanlar için cinsiyet, cinsel yönelim, fiziksel durum, köken, yaş vb. farklar gözetmeksizin, eşit fırsatların sunulduğu, adil, saygılı ve kapsayıcı bir iş ortamı geliştirmeyi hedefler. İşveren markasını güçlendirir, vaatlerini gerçek kanıtlarla destekler, ancak Çeşitlilik ve Kapsayıcılık bir işveren markası stratejisi değildir. Kapsamlı bir organizasyonel ve yönetimsel bir süreç gerektirir. Yönetim taahhütü, çeşitliliği, kapsayıcılığı ve eşitliği sağlayan İnsan Kaynakları politikaları, örtük önyargıların farkına varılması, kültür, dil ve davranış değişikliği ile adım adım ve stratejik olarak ilerlenen bir iş koludur. Uzun vadeli yatırım gerektirir. Sonuçları için ise kesinlikle bu yatırıma değer. Çeşitlilik ve Kapsayıcılık şirketlere başarı, çalışanlara kendileri olabilme özgürlüğü sağlar.
Arzu Pınar Demirel
Headline Diversity Kurucusu
PERYÖN’ün Popüler Yönetim Dergisi’nde, Ekim 2020’de yayınlanmıştır.