Eşitlik için cesur adımları atmaya hazır mısınız?

Bloomberg Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi’nde, 2022 yılında, 45 ülke ve 50 sektörden 418 şirket yer aldı. 2023 yılında endekste yer almak isteyen şirketler, 30 Eylül’e kadar başvuruda bulunabiliyor. Bloomberg Cinsiyet Eşitliği Endeksi, eşitliği beş temel kriter üzerinden ölçüyor:

• Kadın Liderliği ve Yetenek Hattı
• Ücret Eşitliği ve Cinsiyete Dayalı Ücret Eşitliği Paritesi
• Kapsayıcılık Kültürü
• Cinsel Tacizle Mücadele Politikaları
• Kadın Dostu Marka Kimliği

Türkiye’den bu kriterleri karşılayan ve endekse girmeye hak kazanan 7 şirket oldu: Akbank, Ford Otosan, Hacı Ömer Sabancı Holding, Tüpraş, Türkiye Garanti Bankası, Türkiye Vakıflar Bankası, Yapı ve Kredi Bankası.

Ülkemizde iş dünyası profesyonellerinden son yıllarda toplumsal cinsiyet eşitliği üzerinde çok durulduğu ve bu konunun sıkmaya başladığını duymaya başladık. Oysa bu alanda saygı gören küresel bir endekse giren şirketlerimizin sayısı iki elin parmaklarını geçmiyor; Dünya Ekonomik Forumu’nun hazırladığı Küresel Cinsiyet Eşitsizliği raporunda ise Türkiye 124. sırada yer alıyor. Bu rapora göre eşitliği sağlamak için 132 yıla ihtiyacımız bulunuyor. Mevcut durumu ülke ülke Birleşmiş Milletler’in küresel amaçları üzerinden ortaya koyan Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2022’ye göre, Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği konusu alarm veriyor ve son yıllarda bir gelişme görülmüyor. Headline Diversity Kaynak Merkezi’nde, Türkiye’de kadının durumunu gösteren güncel infografiklerle de takip edebileceğiniz gibi, Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği için önümüzde uzun bir yol var.

8 Martları duygulu ve coşkulu reklamlarla kutlamamız, çeşitli zirvelerde eşitliği konuşmamız, sosyal medyadaki paylaşımlarımız demek ki yeterli değil. Elbette etkisi var ancak yerimizde sayarken ‘‘çok şey yaptık’’ algısı oluşturma riskini de göz ardı edemeyiz. Şunları kendimize sorabiliriz: Gerçekten çok şey mi yaptık? Yapılması gerekenleri mi yaptık? Yaptıysak veriler neden bunu yansıtmıyor?

İş dünyasınının çalışanları, tedarikçileri, toplumla birlikte büyük bir etki alanı var. Şirketler toplumsal cinsiyet eşitliğinde ilerlemek için gerçekten karar verse, mevcut durumu, sorunları ve eşitliğin önündeki bariyerleri masaya yatırsa, eşitlik için ihtiyaç duyulan adımları atsa sizce dünyada 124.sırada olur muyduk?

Aklınıza kadına yönelik şiddetle ilgili programlar geliştiren kaç şirket geliyor? Şiddet, cinsel taciz gibi konular gündeme getirilebiliyor mu, yoksa riskli bulunarak, görmezden mi geliniyor? Kadın liderliğini geliştirmeye yatırımda bulunan şirketler? Bu bugünden yarına olabilecek bir şey değil. Bazı sektörlerde işe okullardan başlamak gerekiyor. Eşitlik için stratejisi, politikası, eşit işe eşit ücret için eylem planı bulunanlar hangileri? Çalışanlarda cinsiyetçi önyargıları dönüştürmek ve kapsayıcı kültürü geliştirmek için sürekli eğitim verenler? Bu ara verilebilecek, tamamlanacak, bir iki eğitim veya özel gün konuşmasıyla iş listesine yapıldı diye işaretlenecek bir konu değil. Süreklilik gerektiriyor. Kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında kadınları güçlendiren, eşitlik için değer yaratan, sürdürülebilir programlar gerçekleştirenler?

‘‘Toplumsal cinsiyet eşitliği konusu sıktı, biz bu işi tamamladık, artık başka konulara yönelelim’ diyebilecek durumda değiliz. Hatta ortadaki sorunun farkında mıyız, adını koyabiliyor muyuz, eşitsizliğin kurumlarımıza, toplumumuza, yaşam kalitemize ve geleceğimize yıkıcı etkilerini öngörebiliyor muyuz sorularını kendimize sorabiliriz. Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi: ‘‘Bir toplum cinslerden yalnız birinin yüzyılımızın gerektirdiklerini elde etmesiyle yetinirse, o toplum yarı yarıya zayıflamış olur. Bizim toplumumuzun uğradığı başarısızlıkların sebebi kadınlarımıza karşı ihmal ve kusurun sonucudur.’’ Artık bu kusuru ortadan kaldırmanın, cesur adımlar atmanın ve eşitlik için harekete geçmenin zamanıdır!

Arzu Pınar Demirel

Headline Diversity Kurucusu

Lead Network Bülteni’nde yayınlanmıştır.

Ağustos 2022

KAYNAKLAR:
[1] Bloomberg Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeksi, https://www.bloomberg.com/gei

[2] Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu 2022, https://www.weforum.org/reports/global-gender-gap-report-2022/

[3] Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2022, https://www.sdgindex.org

[4] Headline Diversity Kaynak Merkezi, Türkiye’de Kadın İnfografikleri, https://headline.com.tr/kadin